کودک و سامان بازی

در دستورهای اسلامی و احادیث پیامبر و امامان نیز توصیه بر بازی کودکان شده است. امام صادق(ع ) می‌فرمایند: بگذار فرزندت تا 7 سالگی به «بازی» بپردازد، در هفت سال دوم «ادب» بیاموزد و در 7 سال سوم «مراقب» او باش .
بازی، تخیل کودک را اجرا می‌کند او را آرام می‌گرداند و باعث افزایش تجربه‌های او می‌شود. در فاصله تولد تا 10 سالگی بچه‌ها را از بازی سیراب و امکانات بازی را برای‌شان فراهم کنید. همچنین عوامل مؤثر در پرورش خلاقیت، رشد فکری و شخصیتی کودک در یک سال اول زندگی است. فعالیت‌هایی از قبیل صحبت کردن، بازی‌های خانوادگی و بازی با سامان ‌بازی. حالا دیگر این باور قدیمی، سست شده که بچه‌ها تا یکی دو سال، درک درستی از آدم‌ها و اطراف‌شان ندارند .
علوم جدید ثابت کرده‌اند که هر کودک با میزانی از پتانسیل و انرژی به این دنیا پای می‌گذارد و شرایط محیطی، پدر و مادر و اطرافیان باعث به فعالیت درآمدن نیروها و انرژی‌های نهفته در او می‌شوند. به همین دلیل اشیای مختلف مهم‌ترین مفکوره‌ی ذهنی و حسی کودکان محسوب می‌شوند و حواس او را تقویت می‌کنند. وسایلی که کودک بتواند آنها را فشار دهد، از هم جدا کند، و روی هم سوار کند یا به دهان ببرد، مهم‌ترین حواس او از جمله بینایی، شنوایی و لامسه را تقویت می‌کند .
طی تحقیقاتی که روی رفتار کودکان با سامان بازی‌ها صورت گرفته، محققان در نظر گرفتن نکاتی را برای خرید سامان بازی به خانواده‌ها توصیه کرده‌اند . مهم‌ترین آنها عبارتند‌ ‌از :
1 ـ توانایی فیزیکی کودک برای بازی با وسیله مورد نظر .
2 ـ توانایی برای درک نوع سامان بازی و این که به چه شکلی با آن بازی کند .
3 ـ علاقه و تمایل کودک به سامان بازی خاص در سنین مختلف .
4 ـ ایمنی سامان بازی .
برمبنای این تحقیقات، سامان بازی برای سنین مختلف به این ترتیب دسته بندی می‌شود :

نوزاد تا زیر یک سال

سامان‌بازی‌های سبک، نرم و ضد حساسیت با رنگ‌های تند و روشن برای نگاه کردن یا گوش دادن تا قبل از شش ماهگی مناسب‌اند. بارها دیده‌اید که نوزاد به جای توجه به عروسک‌های لوکس یا دیگر وسایل سامان لوکس به سراغ کیسه‌های پلاستیکی، توپ‌های پارچه‌ای، جعبه‌های در دار یا ظروف پلاستیکی می‌رود .
همین وسایل بهترین سرگرمی برای کودکان در این دوره از رشد هستند . اسفنج‌های رنگی کوچک و توپ‌های پارچه‌ای صدا دار برای فشار دادن و به هم کوبیدن، بطری‌های پلاستیکی رنگی برای بالا بردن و حرکت دادن و کیسه‌های پلاستیکی رنگی یا چرمهای رنگی برای به صدا در آوردن، بیشتر از هر چیزی توجه نوزاد را به خود جلب می‌‌کنند .

کودکان یک تا سه ساله

چون فعالیت‌های بدنی کودکان در این سن بیشتر می‌شود، سامان‌های بازی‌ مانند چوکی‌های پلاستیکی و سه‌چرخه برای استفاده در محیط بیرون از خانه به گونه‌ای که بتواند از آنها بالا برود یا آنها را حرکت دهد وبراند، همچنین توپ‌های بازی بسیار بزرگ، برای این سن مناسب هستند .
کودکان در این سن عاشق وسایل سرهم کردنی مثل پازل‌های پلاستیکی‌اند .
آلات موسیقی مثل شیپور، طبل و پیانو و نیزتلیفون زنگدار هم برای آنان لذت‌آور است .
از یک سالگی به بعد جنسیت کودک در نوع سامان‌ بازی‌اش تأثیر می‌گذارد . به عنوان مثال، انواع عروسک برای دختران و وسایل پلاستیگی نجاری برای پسران در عین حال انواع، پازل، خمیر و هم از سامان‌های بازی مفید هستند.
منبع:rahenegatdaily.com